روزه داری و گرسنگی باعث افزایش حرارت بدن و تولید بیشتر صفرا می شود. افزایش حرارت و صفرا پیامدهایی مانند عطش در پی خواهد داشت.
بدیهی است کسانی که بدن کم آب تری دارند (افراد لاغر و به ویژه لاغرهای گرم مزاج) نسبت به این مشکلات حسّاس ترند و به همین جهت باید مراقبت بیشتری داشته باشند. از بهترين روش ها براي رفع تشنگي، استفاده از خوراكي هايي است كه طبع خنك يا سردي دارند و به اصطلاح، ضدّ صفرا بوده و حرارت كبد را فرو مي نشانند.
راهکارهای زیر جهت کاهش عطش روزه داری بسیار مفیدند:
شربت عسل و آبلیموی طبیعی:
چنانچه بین افطار تا سحر دو یا سه ليوان از اين شربت گوارا را مصرف کنید؛ رطوبت کافی برای بدن تامین می شود و کمبود آب بدن و افزایش حرارت و غلبه تشنگی در اثر روزه داری پیش نخواهد آمد.
شربت خاکشیر:
از بین نوشیدنی ها، شربت خاكشير جایگاه ویژه ای دارد. این نوشیدنی از قدیم در فصل گرما و برای مقابله با تشنگی بکار می رفته است.
اضافه نمودن چند قطره آب ليمو ترش تازه يا آبليمو، تأثير شربت خاكشي را افزايش مي دهد.
آب غوره طبیعی:
كساني كه طبع بسيار گرمي دارند؛ مي توانند به هنگام سحر، كمي آبغوره را با آب مخلوط نموده و ميل كنند.( به ويژه پس از خوردن غذاهاي چرب)
عرقیات با طبع سرد:
عرق كاسني و شاهتره را به نسبت مساوی مخلوط کنید و در یخچال گذاشته در فاصله افطار تا سحر به جاي آب خوردن مصرف کنید. این کار، تشنگی طول روز را بسیار کم می کند.
خواب نمیروز (قیلوله):
خواب نیمروز رطوبت مناسبی برای بدن فراهم می کند و باعث افزایش نشاط در انجام اعمال عبادی نیز می شود. توصیه می کنیم از خواب بیش از حد در سایر زمان ها پرهیز کنید و از فرصت این ماه به خوبی استفاده کنید.
حمام با آب ولرم:
دوش گرفتن با آب ولرم از حرارت بدن کاسته و اندکی رطوبت برای بدن فراهم می کند. توصیه می شود هنگام دوش گرفتن از آب خیلی سرد و آب گرم پرهیز نمایید چرا که باعث افزایش تشنگی و ضعف می شود.
تخم گشنیز + آبغوره:
کسانی که در طول روز بدنشان داغ شده دچار عطش شدید می شوند می توانند هر شب یک قاشق مربّاخوری پودر تخم گشنیز را در یک استکان آبغوره بی نمک ریخته آن را در یخچال گذاشته و سحر آن را صاف و آبغوره را کم کم میل کنند.
چند نوشیدنی مفید دیگر:
شربت لیمو: مقداری شکر(سرخ) را در ظرفی ریخته به اندازه ای آب لیموترش تازه به آن اضافه کرده تا رویش را بگیرد. سپس ۲۴ ساعت در ظرفی دربسته و دمایی معمولی نگهداری کنند و بعد، صاف کرده با قدری دیگر آب لیموترش تازه، قوام بیاورند. این مایه شربت را در هنگام مصرف با آب رقیق کرده بنوشند.
شربت نارنج یا بالنگ: آب بالنگ یا نارنج را با دو سوم آن شکر(سرخ) روی حرارت ملایم قوام آورده موقع مصرف با آب رقیق کرده بنوشند.
سکنجبین: روش تهیه: دو واحد شکر سرخ، دو واحد عرق نعنا و یک واحد سرکه انگور خانگی را با ۵ قسمت آب مخلوط کنید و افطار و سحر نصف لیوان با نصف لیوان آب میل کنید. برای خنک شدن بیشتر این شربت، می توانید به جای آب از عرق کاسنی استفاده کنید و به هنگام نوشیدن، کمی تخم خرفه هم اضافه کنید.
تخم خرفه را کوبیده در دوغ خیسانده بگذارید خشک شود و این کار را ۳ تا ۷ بار تکرار کنید. بر مصرف این پودر در افطار و سحر مداومت داشته باشید.
شربت سماق: افراد گرم مزاج می توانند از این شربت در فاصله افطار تا سحر استفاده کنند: ۴۰ گرم سماق را شب در ۴۰۰ گرم گلاب خیسانده صبح صاف کرده با ۴۰۰ گرم آب گلابی و ۲۰۰ گرم شکر(سرخ) قوام آورده به صورت رقیق شده با آب مصرف کنند.
شربت آبغوره+ربّ انار: سه واحد آبغوره بی نمک را را با دو واحد رب انار خانگی مخلوط کرده چند دقیقه جوشانده در جای خنک نگهداری کنید. از این مخلوط هر شب سه قاشق غذاخوری تا نصف استکان را با یک استکان آب مخلوط و میل کنید.
چه غذاها و رفتارهایی تشنگی ما را بیشتر می کنند؟
مصرف زیاد گوشت قرمز هم می تواند باعث افزایش صفرا و تشنگی شود. البته افرادی که سابقه کم خونی، ضعف و یا افت فشارهای مکرّر را دارند از این قاعده مستثنی هستند.
پرخوری در سحر یکی از عوامل تشنگی در طول روز است. پس کم بخورید تا تشنه نشوید.
پرهيز از غذاهاي سرخ کردنی و غذاهای بسیار چرب، شور، شيرين، تند و پرادویه هم فراموش نشود. مصرف ادویه، فلفل و سیر را در غذاهای این ماه و به ویژه سحر کاهش دهید. چای، قهوه و کاکائو هم به دلیل خاصیت ادرارآوری خود می توانند تشنگی را بیفزایند.
مصرف آب یخ اگرچه در ابتدا و در ظاهر تشنگی را فرو می نشاند اما در نهایت باعث تشدید تشنگی می شود.
خوابیدن بلافاصله بعد از سحری، به خصوص اگر غذاهای با طبع گرم مصرف شده باشد موجب افزایش تشنگی می شود.
دوش گرفتن با آب خیلی سرد و آب گرم و حمام رفتن های طولانی، موجب افزایش تشنگی می شود.
پیاده روی در آفتاب و قرار گرفتن در معرض هوای خیلی گرم
ورزش و فعالیت بدنی زیاد نیز باعث افزایش حرارت بدن و میل به نوشیدن آب را افزایش می دهد
مصرف نوشیدنی های ادرار آور و عرقیات گرم.
در صورتی که اهل چایی هستید، چای کمرنگ مصرف کنید و در صورتی که اهل دمنوش هستید، دمنوش های با طبع سرد و یا معتدل مصرف کنید و از دم نوش های گرم مانند دم نوش نعنا، بابونه، اسطخودوس و … پرهیز کنید. این عرقیات باعث افزایش حرارت بدن و بدنبال آن تشنگی می شوند. چای نیز باعث افزایش ادرار و کاهش مایعات بدن می شود.
